Με το Σύγχρονο Γαλλικό Έργο της Catherine Anne «Τίτα-Λου» σε μετάφραση, Νικηφόρου Παπανδρέου, η ομάδα Μπαγαμπόντο μας προσκαλεί στο Μέκκειο Οικοτροφείο, για να συνταξιδέψουμε μαζί στην νέα θεατρική της διαδρομή. Το Ioanninaabout και η Σέβη Ευθυμίου συνάντησε τις δύο αδερφές της ιστορίας την Τίτα και την Λου , κατά κόσμον Αφροδίτη Αθανασιάδου και Κίκα Ζαχαριάδου, αναδεικνύοντας θέματα καταπίεσης – απελευθέρωσης, αλληλεπίδρασης-μοναξιάς, αναπηρίας-αρτιμέλειας, ταυτότητας – μη ταυτότητας που αγγίζουν τις γυναίκες του σήμερα αλλά και ολόκληρη την κοινωνία.
“Τίτα-Λου” , η νέα παράσταση της ομάδας Μπαγαμπόντο, και θέλουμε να μας πείτε δύο λόγια γι αυτό το ιδιαίτερο εγχείρημα.
Κίκα Ζ.: Το «Τίτα – Λου» της Catherine Anne σε μετάφραση Νικηφόρου Παπανδρέου, αποτελεί την δεύτερη επίσημη παραγωγή των Μπαγαμπόντο, ωστόσο ο συνδυασμός των ατόμων που συμπληρώνουν την ομάδα είναι πολλάκις δοκιμασμένος. Πρόκειται για ένα Σύγχρονο Γαλλικό Φεμινιστικό Έργο που πραγματεύεται ένα ταξίδι ενηλικίωσης δύο αδερφών, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά. Η Τίτα και η Λου ή η Λου και η Τίτα, μετά τον θάνατο του πατέρα τους -και έπειτα από δική του προτροπή- ταξιδεύουν μέχρι την Σικελία ώστε να αναζητήσουν τον άντρα(!) «που θα γιατρέψει τις πληγές τους». Στη διαδρομή αυτού του ταξιδιού χαίρονται, λυπούνται, φοβούνται, παίρνουν αποφάσεις, μαθαίνουν, ανακαλύπτουν και τελικά αυτοανακαλύπτονται. Μεγαλώνουν.
Αφροδίτη Αθ. :Η ιστορία ακολουθεί το ταξίδι, μεταφορικά και κυριολεκτικά, δύο αδελφών, της Τίτας και της Λου προς
την ενηλικίωση και την ανεξαρτητοποίηση τους. Το κείμενο από μόνο του είναι ιδιαίτερο. Όπως μας εξήγησε και η δραματολόγος μας, Κωνσταντίνα Μούρτου, τα έργα της δεκαετίας του 1990 δεν πολύ παίχτηκαν λόγω της κειμενικής ιδιαιτερότητας τους. Σκοπός τους ήταν να αποτινάξουν τα κατεστημένα, να αλλάξουν τα γραμμένα. Η μεγάλη λογοτεχνικότητα των σκηνικών οδηγιών, η συνεχής αλλαγή τόπων, η έντονη κινηματογραφικότητα δημιουργούν σκηνικές ιδιομορφίες. Αποφασίσαμε να στηριχθούμε σε αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σαν πυλώνες γύρω από τους οποίους εκτυλίσσεται η παράσταση. Εμείς προσθέσαμε και άλλη μία ιδιαιτερότητα βέβαια αποφασίζοντας να κάνουμε την παράσταση σε μη θεατρικό χώρο με όλες τις δυσκολίες αλλά και τα δώρα που αυτό περιλαμβάνει. Το σερί ιδιαιτεροτήτων κορυφώθηκε όταν εν μέσω προβών και οργάνωσης αποφασίσαμε να πάμε στο Παλέρμο, τον τόπο που διαδραματίζεται το έργο. Βρεθήκαμε ξαφνικά, να τρώμε arancini και gelato με brioche και να περπατάμε στους δρόμους που περπάτησαν η Τίτα με την Λου. Το Παλέρμο είναι ένας τόπος που αν δεν τον έβλεπα δεν θα μπορούσα να τον φανταστώ. Μου λύθηκε η απορία γιατί η Catherine Anne επέλεξε αυτό ως τόπο που διαδραματίζεται το δράμα. Όπως λέει και η ίδια «Το Παλέρμο τα περιέχει όλα. Όλα τα δυνατά, όλα τα αδύνατα».
Πόσο συναισθηματικό βάρος μπορεί να κουβαλά ένας ηθοποιός, παίζοντας ουσιαστικά μέσα σε έναν τόσο ιδιατέρο μέρος όπως είναι το Μέκκειο Οικοτροφείο ; Πόσο σας επηρρεάζει προσωπικά;
Κίκα Ζ.: Το Μέκειο Οικοτροφείο έχει φιλοξενήσει στις αίθουσες και στους κοιτώνες του νέα κορίτσια – σαν την Τίτα και τη Λου- που διδάχτηκαν, συνδέθηκαν, ερωτεύτηκαν, μάλωσαν, ανακάλυψαν, ενηλικιώθηκαν στο ίδιο ακριβώς μέρος με τις ηρωίδες μας. Η σύνδεση του χώρου με το έργο της Catherine Anne μάς αποκαλύπτονταν σταδιακά και σχεδόν μαγικά. Κάθε γωνιά, κάθε αντικείμενο, κάθε μνήμη που «κουβαλάει» ο χώρος, έγινε με κάποιον τρόπο μέρος της παράστασής μας. Αντίστοιχα, κάθε στιγμή της ιστορίας μας μοιάζει σαν να έχει επαναληφθεί στο παρελθόν εκεί μέσα. Δεν θα το ονόμαζα βάρος, αλλά ευτυχής συγκυρία να μπορούμε να αφηγηθούμε την ιστορία μας σε ένα τόσο γεμάτο από αναμνήσεις μέρος. Δανείζομαι μια φράση της αγαπημένης μου Λου: «Τι τυχερές που είμαστε! Θα μπορούσαμε να είχαμε μείνει στο σπίτι, να μην το δούμε πότε
αυτό!»
Αφροδίτη Αθ. : Στη δική μας παράσταση η Τίτα και η Λου δεν έχουν μόνο το παρελθόν που τους δίνει η συγγραφέας.
Έχουν και το παρελθόν των οικότροφων κοριτσιών του Μεκείου. Η Τίτα έχει ζήσει στο Μέκειο. Η Λου έχει
ζήσει στο Μέκειο. Έχουν παρόμοιες ζωές με αυτές των κοριτσιών. Ψάχνοντας και ψαχουλεύοντας τα δωμάτια του Μεκείου για να βρούμε αντικείμενα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στην παράσταση, πήραμε και μια κλεφτή ματιά της καθημερινότητας των κοριτσιών που έζησαν εκεί. Αυτή την καθημερινότητα προσπαθήσαμε να ενσωματώσουμε στο ταξίδι της Τίτας και της Λου. Η μεγαλύτερη συγκίνηση βέβαια με το Μέκειο, συμβαίνει τώρα που ξεκίνησαν οι παραστάσεις και τις παρακολουθούν παλιές οικότροφες με πρώτη και καλύτερη την κυρία Πόπη. Μεγάλωσε μέσα στο Μέκειο
και τώρα είναι ακόμα εκεί και βοηθάει στην διατήρηση της κληρονομιάς του. Ήταν μαζί μας από την
πρώτη στιγμή και όταν ο/η θεατής/τρια της παράστασης μας, μπει στο Μέκειο ο πρώτος άνθρωπος που
θα συναντήσει θα είναι η κυρία Πόπη.
Ως παράσταση δωματίου, ποια είναι τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά της, που την κάνουν ξεχωριστή;
Κίκα Ζ.: Θεατές/θεάτριες και ηθοποιοί σε απόσταση αναπνοής. Η όραση, η ακοή, η όσφρηση, η αφή
και η γεύση (ναι και η γεύση!) -όλες οι αισθήσεις- λαμβάνουν ερεθίσματα. Θεατές/θεάτριες και ηθοποιοί μοιράζονται μια κοινή εμπειρία χωρίς να είναι διαχωρισμένοι/μενες σε εκείνους/εκείνες που κάθονται στην σκοτεινή πλατεία ενός θεάτρου
και σε εκείνους/εκείνες που ερμηνεύουν πάνω σε μια τέλεια φωτισμένη σκηνή. Θεατές/θεάτριες και ηθοποιοί μάρτυρες στην ιστορία που αφηγείται το ίδιο το δωμάτιο. Άβολο; Αμήχανο; Σίγουρα διαφορετικό!
Αφροδίτη Αθ. : Η εγγύτητα και η ζεστασιά. Όταν ξεκινάει το έργο, γυρίζω το κεφάλι μου σαν Τίτα και κοιτάζω τους θεατές.
Αντικρίζω ένα κύμα ανθρώπων να με κοιτάζει τυλιγμένο με τα ροζ κουβερτάκια των κοριτσιών του Μεκείου, τα οποία τους έχουμε αφήσει στις καρέκλες τους. Πλυμένα και αρωματισμένα. Η τόσο κοντινή απόσταση με τους θεατές μας δίνει την ευκαιρία να ενεργοποιήσουμε πέρα από την ακοή και την όραση και τις υπόλοιπες αισθήσεις τους. Αγγίζουν, μυρίζουν, γεύονται. Γίνονται συμμέτοχοι στο ταξίδι των δύο αδελφών. Επιπλέον εμπνευστήκαμε από τη μουσική δωματίου η οποία έχει κάτι μοναδικό. Μαζεύονται άνθρωποι σε ένα μικρό χώρο και αφήνονται να παρασυρθούν στη μουσική που γεμίζει το δωμάτιο. Έτσι κι εμείς με την παράσταση δωματίου μας, προσπαθήσαμε να φτιάξουμε μια εμπειρία που γεμίζει το χώρο και παρασύρει τον θεατή. Η πρωτότυπη μουσική του Βασίλη Λαγδά, την οποία ερμηνεύει ζωντανά, προσφέρει ένα επιπλέον επίπεδο αφήγησης και λειτουργεί ως βασικό μέσο στην πορεία του ταξιδιού.
Στο επίκεντρο της παράστασης τίθεται το θέμα της γυναικείας χειραφέτησης και απελευθέρωσης, από πολλά δεσμά. Πιστεύετε ότι στο σήμερα το γυναικείο φύλο, έχει καταφέρει να αποτινάξει από πάνω του, όλα αυτά τα κοινωνικά στερεότυπα;
Κίκα Ζ.: Σίγουρα προχωράμε και πιο σίγουρα έχουμε πολύ δρόμο ακόμη.
Αφροδίτη Αθ. : Οι άνθρωποι που μπορεί να πιστεύουν ότι έχει επέλθει η έμφυλη ισότητα είναι οι ίδιοι άνθρωποι που
ευθύνονται για την έμφυλη ανισότητα.
Αν μπορούσατε να πείτε κάτι στις ηρωίδες που υποδύεστε, ως ο εαυτός σας, τι θα ήταν αυτό;
Κίκα Ζ.: Αγαπημένη μου Λου, σ’ ευχαριστώ που μέσα από τα δικα σου μάτια μπορώ να δω τα δικά σου
χρώματα.
Αφροδίτη Αθ.: Τίποτα. Από γραφής είναι φτιαγμένες έτσι ώστε να πηγαίνουν μπροστά. Έχουν βρει τον δρόμο τους και
πηγαίνουν. Συγχωρούν, αγαπάνε και αγαπιούνται, γεύονται, τρέχουν…Ζούνε. Τι άλλο να κάνουν καλύτερο;