Η Πλάκα υποβαθμίζεται από την ηχορρύπανση, την κατάληψη των κοινόχρηστων χώρων και τον υπερτουρισμό
«Η κατάσταση είναι πλέον απελπιστική. Δεν μπορούμε να κυκλοφορήσουμε, δεν μπορούμε να κοιμηθούμε, δεν μπορούμε να ζήσουμε». Ο Γιώργος Ζαφειρίου μένει τα τελευταία 25 χρόνια στην οδό Πιττακού στην Πλάκα. Οπως και όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής, ζει φέτος μια κατάσταση χωρίς προηγούμενο, ως αποτέλεσμα όχι μόνο της τεράστιας αύξησης των τουριστών, αλλά –κυρίως– της ανομίας. «Το κύριό μας πρόβλημα είναι η ηχορρύπανση. Τα μαγαζιά στην Πλάκα ανταγωνίζονται το ένα το άλλο στην ένταση της μουσικής. Καταλαβαίνουμε ότι πλησιάζει η Δημοτική Αστυνομία επειδή ξαφνικά ο ήχος χαμηλώνει – για να ανέβει και πάλι μόλις απομακρυνθούν. Παρότι το προεδρικό διάταγμα της Πλάκας απαγορεύει την εγκατάσταση ηχείων στους εξωτερικούς χώρους, όλα τα μαγαζιά διαθέτουν μεγαφωνικές και παίζουν μουσική μέχρι τα ξημερώματα. Το πρόβλημα όμως δεν περιορίζεται στο επίπεδο του δρόμου. Η νέα “μόδα”, που έχει κάνει τη ζωή μας κόλαση, είναι οι ταράτσες».
Παρότι το προεδρικό διάταγμα της Πλάκας απαγορεύει ρητά τη λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος σε ταράτσες, τα μαγαζιά και οι χώροι αναψυχής «ξεφυτρώνουν» το ένα μετά το άλλο. «Μόνο στην οδό Μητροπόλεως, πρέπει αυτή τη στιγμή να λειτουργούν τουλάχιστον 20 roof bars. Δεν είναι μόνο από ξενοδοχεία, αλλά και από κτίρια που μετατράπηκαν ολόκληρα σε Αirbnb. Το ίδιο συμβαίνει και στο εσωτερικό της Πλάκας, πολλοί ξεκίνησαν δημιουργώντας ένα χώρο στην ταράτσα για να προσφέρουν πρωινό και το πρωινό εξελίχθηκε… σε βραδινό. Σε πολλά από αυτά γίνονται πάρτι μέχρι τις 3.30 τα ξημερώματα. Αν δεν έχεις διπλά τζάμια στο σπίτι, δεν μπορείς να κοιμηθείς από τα μπάσα», λέει η Νόνη Στεριώτη, κάτοικος της οδού Λυσίου τα τελευταία 30 χρόνια. «Και δεν είναι μόνο τα μπαρ. Για παράδειγμα, απέναντι από το σπίτι μου, ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα αποφάσισε να δημιουργήσει ένα υπαίθριο θέατρο στην ταράτσα και κάθε βράδυ 8.30-10.30 ακούω την ίδια παράσταση στα αγγλικά. Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει. Το μόνο ζήτημα στο οποίο έχουμε δει βελτίωση είναι η καθαριότητα της περιοχής και η εκστρατεία antigraffiti».
Οι κάτοικοι της περιοχής, που είναι αναγκασμένοι να «κλείνονται μέσα» επειδή στη γειτονιά αντιλαλεί η μουσική και επικρατεί οχλαγωγία, νιώθουν αβοήθητοι. «Μετά την πανδημία, η ηχορρύπανση είναι κάθε χρόνο και μεγαλύτερη. Ο απίστευτος θόρυβος από την πλατεία στο Μοναστηράκι φτάνει μέχρι την Πλάκα. Ωρες κοινής ησυχίας δεν υπάρχουν», λέει η Δέσποινα Στρατήγη, κάτοικος της οδού Κυρρήστου τα τελευταία 25 χρόνια. «Απευθυνόμαστε στην Αστυνομία, στη Δημοτική Αστυνομία, αλλά δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα. Δεν μπορούμε να αναζητήσουμε βοήθεια πουθενά, η καθημερινότητά μας έχει γίνει μαρτύριο».
πως υποστηρίζουν οι κάτοικοι, η ανομία δεν περιορίζεται στην ηχορρύπανση. «Ενα σημαντικό ζήτημα είναι το κυκλοφοριακό», λέει η κ. Στεριώτη. «Κατ’ αρχάς δεν τηρούνται τα ωράρια τροφοδοσίας. Τεράστια φορτηγά μπαίνουν στα σοκάκια και στους πεζοδρόμους κατά το δοκούν, κλείνοντάς τους. Μένουν εκεί για ώρα με αναμμένες μηχανές μέχρι να ξεφορτώσουν – το ίδιο και τα βανάκια με τα φιμέ τζάμια που μεταφέρουν τους τουρίστες. Μέσα σε όλα αυτά προσθέστε το γνωστό τρενάκι, τα γκρουπ με τους τουρίστες-ποδηλάτες που ξεκινούν από την πλατεία Ρωμαϊκής Αγοράς και μπαίνουν ανάποδα σε δρόμους όπως η Λυσίου και τους μικροπωλητές που καταλαμβάνουν τα ούτως ή άλλως μικρά πεζοδρόμια. Η κατάσταση είναι χαοτική». «Οι υπάλληλοι των πάρκινγκ που βρίσκονται στην Πλάκα χρησιμοποιούν τις θέσεις στάθμευσης των κατοίκων για να παρκάρουν τα αυτοκίνητα των επισκεπτών», προσθέτει η κ. Στρατήγη. «Το αποτέλεσμα βέβαια είναι να μη βρίσκουμε εμείς χώρο».
«Ενα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι η κατάληψη των δημόσιων χώρων από τα τραπεζοκαθίσματα», λέει ο κ. Ζαφειρίου. «Δεν υπάρχει μέτρο, οι πεζόδρομοι και οι πλατείες είναι γεμάτοι τραπέζια. Λες και δεν κατοικούν άνθρωποι στην Πλάκα αλλά πρόκειται για ένα τεράστιο τουριστικό κατάστημα. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι δεν θα είναι κάθε χρόνο έτσι, ότι οι επαγγελματίες θέλουν φέτος να καλύψουν τα “σπασμένα” της πανδημίας, φοβάμαι όμως ότι η κατάσταση αυτή θα παγιωθεί».
Σπίτια Airbnb
Ως «καρδιά» της τουριστικής Αθήνας, η Πλάκα συγκεντρώνει καθημερινά δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες. Πολλοί απλώς απολαμβάνουν έναν περίπατο, ολοένα και περισσότεροι όμως φιλοξενούνται εκεί, καθώς πολλά από τα σπίτια μισθώνονται μέσω πλατφορμών τύπου Αirbnb. «Το θετικό του Αirbnb είναι πως αποτέλεσε την αφορμή για να επισκευαστούν πολλά παλιά σπίτια. Το αρνητικό είναι ότι πολλαπλασιάστηκαν οι τουρίστες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, από την απώλεια της καθημερινότητας της γειτονιάς έως την πίεση στις υποδομές – οι αποχετεύσεις στη Λυσικράτους “σπάνε” όλη την ώρα», λέει ο κ. Ζαφειρίου. «Τι θα μπορούσαμε να ζητήσουμε; Για τα Αirbnb, να υπάρξει έλεγχος του αριθμού των αδειών και να μη δίνονται άδειες σε κτίρια που έχουν περισσότερα του ενός σπίτια αν δεν διαθέτουν ξεχωριστή είσοδο. Για τις ταράτσες και την ηχορρύπανση, θα αρκούσε να εφαρμοστεί το προεδρικό διάταγμα της Πλάκας. Για το κυκλοφοριακό, θα βοηθούσε ο έλεγχος της κυκλοφορίας. Το βασικότερο ζήτημα είναι η αστυνόμευση. Υπάρχει έκρηξη της ανομίας στην περιοχή μας και η κατάσταση δεν πρόκειται να βελτιωθεί αν δεν υπάρξει αυστηρός έλεγχος. Πολύ φοβάμαι ότι η κατάσταση στην Πλάκα θα θυμίζει σε λίγο την κατάσταση που επικρατούσε τη δεκαετία του ’70 και οδήγησε στην εγκατάλειψή της από τους μόνιμους κατοίκους».
«Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν»
Η Δημοτική Αστυνομία κάνει ό,τι είναι δυνατόν με τα περιορισμένα μέσα που διαθέτει. Αυτό υποστηρίζει ο αντιδήμαρχος Δημοτικής Αστυνομίας και Κοινόχρηστων Χώρων, Βασίλης Κορομάντζος. Κύριο πρόβλημα στην περιοχή της Πλάκας, εκτιμά, είναι η παράνομη επέκταση των τραπεζοκαθισμάτων και τα παράνομα μπαρ σε ταράτσες, για τα οποία ο δήμος έχει καταθέσει μηνύσεις. «Υπάρχουν περί τα 15 μαγαζιά που λειτουργούν σε ταράτσες στην Πλάκα, παρότι το προεδρικό διάταγμα το απαγορεύει. Για τον λόγο αυτό καταθέτουμε μηνύσεις, ήδη περί τις 30 φέτος», λέει ο κ. Κορομάντζος. «Μας ενδιαφέρει ο περιορισμός της ηχορρύπανσης. Τα ξενοδοχεία συνήθως δεν ενοχλούν. Το πρόβλημα είναι με τα roof bars, στα οποία διοργανώνονται πάρτι. Σε τρία από αυτά, που αρνούνται να συμμορφωθούν, είμαστε στη διαδικασία σφράγισης, καθώς έχουν ήδη κατατεθεί οι απαραίτητες από τον νόμο τρεις μηνύσεις. Οσον αφορά τα τραπεζοκαθίσματα, εφόσον διαπιστωθεί παραβίαση ειδοποιείται ο ιδιοκτήτης να τα απομακρύνει και αν δεν το πράξει, τα απομακρύνει ο δήμος. Επιπλέον, αν έπειτα από αυτό δεν συμμορφωθεί, τότε του αφαιρείται η άδεια για τραπεζοκαθίσματα για 6 μήνες. Στην Πλάκα δεν έχουμε αφαιρέσει προς το παρόν καμία άδεια – έχουμε όμως κάνει αρκετές ειδοποιήσεις». Στο Μοναστηράκι και στην Πλάκα περιπολούν καθημερινά 8 δημοτικοί αστυνομικοί. «Εστιάζουμε στα πιο τουριστικά σημεία, όπως η πλατεία Μοναστηρακίου, η Αδριανού κ.ά., και είμαστε αντιμέτωποι με μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Δυστυχώς το προσωπικό μας δεν επαρκεί για περισσότερα».
«Η Πλάκα χρειάζεται τήρηση της τάξης»
Την επαναδημιουργία του «Γραφείου Πλάκας», για την άμεση αντιμετώπιση των καθημερινών ζητημάτων της περιοχής και την αυστηρή αστυνόμευσή της, προτείνει ο Στέφανος Μάνος για την αντιμετώπιση της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί. Ως «πατέρας» του προεδρικού διατάγματος που ανέκοψε την υποβάθμιση της Πλάκας στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και επανέφερε κατοίκους στην περιοχή, ο κ. Μάνος θεωρεί ότι η συγκράτηση και αύξηση των μόνιμων κατοίκων στην Πλάκα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πιο απλό – και πιο πολύπλοκο ταυτόχρονα: την τήρηση της τάξης.
«Δυστυχώς εδώ και πολλά χρόνια τόσο η πολιτεία όσο και ο δήμος αδιαφορούν για την Πλάκα, δεν δείχνουν την επιμέλεια που χρειάζεται», λέει ο κ. Μάνος. «Δεν ωφελεί να επαναλάβω τι προσπάθησα να κάνω στο παρελθόν και το συνέχισε ο Αντώνης Τρίτσης. Το εγχείρημα πέτυχε γιατί είχε συνέχεια. Η πιο σημαντική κίνηση οργανωτικά ήταν η ίδρυση του “Γραφείου Πλάκας” (σ.σ. στο τότε ΥΠΕΧΩΔΕ), το οποίο είχε την αρμοδιότητα και την εξουσία να επιλύει όλα τα καθημερινά προβλήματα. Το γραφείο είχε καταφέρει να παρεμβαίνει αποτελεσματικά και με συνέπεια, συνεπικουρούμενο από ομάδες κατοίκων της περιοχής. Δυστυχώς, όμως, σταδιακά απαξιώθηκε και πριν από κάποια χρόνια καταργήθηκε».
Ο κ. Μάνος δεν θεωρεί ότι η αύξηση του Αirbnb είναι μέρος του προβλήματος. «Το Αirbnb υπάρχει σε όλα τα μέρη του κόσμου. Θα ήταν λάθος να “ανακατευτούμε”, τη στιγμή που επιδιώκουμε την προσέλκυση επισκεπτών. Αν θέσει η πολιτεία περιορισμούς στο Αirbnb, θα πρέπει να διαθέτει και μια διοίκηση ικανή να τους εφαρμόσει, την οποία εμείς δυστυχώς δεν την έχουμε».
Οπως εκτιμά, το βασικότερο ζήτημα είναι η αστυνόμευση της περιοχής. «Δεν υπάρχει αστυνομία στην Πλάκα, από τη διαχείριση του κυκλοφοριακού έως την τήρηση των όρων λειτουργίας των καταστημάτων. Το προεδρικό διάταγμα είχε σκοπό να “παγώσει” την εξάπλωση της διασκέδασης στην Πλάκα και να κάνει σαφές ότι είναι περιοχή κατοικίας, εκτός από συγκεκριμένους θύλακες. Κατά τη γνώμη μου, δεν χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από την τήρηση της τάξης. Αν επανέλθουν οι κανόνες στην περιοχή, τότε θα επανέλθουν και οι κάτοικοι. Αν η κατάσταση αφεθεί ως έχει, οι κάτοικοι απλώς θα την εγκαταλείψουν. Και είναι κρίμα, γιατί χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια και πολλά χρόνια για να επιστρέψει η κατοικία στην Πλάκα».
Πηγή: kathimerini.gr