Κι ενώ οι Δούλες του Ζαν Ζενέ, έχουν ξεκινήσει το θεατρικό τους ταξίδι στο ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων, ο σκηνοθέτης και εις εκ των ηθοποιών της παράστασης, Γιάννης Κοντός, μιλά στην Σέβη Ευθυμίου και το Ioanninaabout.gr για το ιδιαίτερο αυτό έργο του Γάλλου συγγραφέα που ισορροπεί ανάμεσα στην απελευθέρωση και την πνιγηρή πραγματικότητα.
Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή του έργου ¨Δούλες¨ για την κεντρική σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ;
Θεωρώ τις Δούλες του Ζαν Ζενέ ένα απ΄ τα σπουδαιότερα κείμενα που γράφτηκαν τον 20ο αιώνα. Και τα σπουδαία κείμενα είναι εκείνα με τα πιο βαθιά ανθρώπινα διακυβεύματα. Όταν αναμετριέσαι με τέτοια έργα ακόμα και αν «χάσεις» σίγουρα έχεις μάθει πολλά. Δύο λόγοι για τους οποίους επιλέξαμε το συγκεκριμένο θεατρικό έργο είναι η υπαρξιακή αναζήτηση που διαπερνά το κείμενο, το ποιος είμαι μέσα στις κοινωνικές δομές στις οποίες υπάρχω, καθώς και η πατριαρχική σχέση εξουσίας που κανοναρχεί τις σχέσεις των ανθρώπων ερήμην τους.
Με τι σκηνοθετικά τεχνάσματα έχετε αποφασίσει να φωτίσετε το εν λόγω ανέβασμα;
O Ζαν Ζενέ στο δοκίμιο του «Πώς να παίζονται οι Δούλες» ζητά απ’ τους ηθοποιούς να παίζουν σε «εκκρεμότητα» με σκοπό να υπενθυμίζεται συνεχώς στους θεατές ότι αυτό που βλέπουν είναι παράσταση, βάζοντάς τους σε θέση να προβληματιστούν και όχι να συμπάσχουν. Εμείς, αυτοσχεδιάζοντας, βρήκαμε έναν άλλο τρόπο να κάνουμε αυτήν την υπενθύμιση, μέσω της διόγκωσης. Φτιάξαμε έναν εξπρεσιονιστικό κόσμο όπου οι άνθρωποι αντί για τηλέφωνα απαντούν σε γόβες, σέρνονται στα πατώματα, καθαρίζουν ανύπαρκτα αντικείμενα κ.α. Επιπλέον, για να υπογραμμίσουμε την πατριαρχία -η οποία υπάρχει ακόμα και ελλείψει άντρα- επιλέξαμε ο ρόλος της Κυρίας να παίζεται από άντρα ηθοποιό. Τέλος, ο φρενήρης ρύθμος και η συναισθηματική ένταση επικρατούν καθόλη τη διάρκεια της παράστασης, κάτι που κατά την γνώμη μου αποτελεί σημείο των καιρών.
Αξίζει να ειπωθεί ότι η παράσταση αυτή αποτελεί την πρώτη παράσταση στο ΔΗΠΕΘΙ, προσβάσιμη σε άτομα με κινητικές και αισθητηριακές αναπηρίες. Πως αισθάνεστε που επιτέλους τα αυτονόητα, παίρνουν σάρκα και οστά;
Η παράσταση μας είναι όλες τις μέρες προσβάσιμη σε άτομα με κινητικά προβλήματα και κάθε Κυριακή είναι προσβάσιμη και σε άτομα με αισθητηριακές αναπηρίες. Για τα άτομα με προβλήματα όρασης υπάρχει απτική ξενάγηση μίση ώρα πριν την έναρξη της παράστασης καθώς και ακουστική περιγραφή καθόλη την διάρκεια της παράστασης. Επίσης το πρόγραμμα της παράστασης έχει τυπωθεί σε γραφή Braille. Για τα κωφά ή βαρύκοα άτομα υπάρχουν υπέρτιτλοι. Δυστυχώς δεν καταφέραμε να έχουμε νοηματική διερμηνεία. Οι Δούλες είναι η πρώτη παράσταση σε όλα τα ΔΗΠΕΘΕ που είναι προσβάσιμη εν τη γενέσει.
Σε αυτό το σημείο θέλω να ευχαριστήσω τον Χρήστο Τσιούρη που μας έδωσε την ιδέα να συμπεριλάβουμε την προσβασιμότητα στην πρότασή μας για την κεντρική σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ 2024 καθώς και την πολύτιμη βοήθειά του για την υλοποίηση της.
Στο έργο εκτυλίσσεται ένα παιχνίδι απελευθέρωσης από μια πνιγηρή πραγματικότητα. Πιστεύετε ότι αυτή η ανάγκη υπάρχει γύρω μας και στο τώρα;
Παρακολουθούμε να διαλύεται το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, τα Νοσοκομεία, να συγκαλύπτονται εγκλήματα, να δολοφονούνται άνθρωποι στην θάλασσα, να διαπράττονται γυναικοκτονίες και πόσα άλλα, ενώ εμείς συνεχίζουμε το παιχνίδι «δεν συμβαίνει τίποτα» για να αισθανόμαστε απελευθερωμένοι. Μάλλον γιατί δεν αντέχουμε να αντιμετωπίσουμε την πνιγηρή πραγματικότητα.
Τέλος θέλω να κλείσουμε με το μήνυμα που θέλετε εσείς προσωπικά να περάσετε μέσα από τις ¨Δούλες¨.
Προσωπικά, παίζοντας ή παρακολουθώντας την παράσταση, θα ήθελα να αναρωτηθούμε: Πώς υπάρχουμε σε μια σχέση εξουσίας, είτε ως εξουσιαστής είτε ως εξουσιαζόμενος;
Ταυτότητα παράστασης:
Οι Δούλες, του Ζαν Ζενέ κάθε Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο στις 21:00 και Κάθε Κυριακή στις 20:00 έως 28 Απριλίου
Μετάφραση: Έλσα Ανδριανού
Σκηνοθεσία: Γιάννης Κοντός
Επί σκηνής: Αφροδίτη Αθανασιάδου, Κίκα Ζαχαριάδου, Γιάννης Κοντός
Σκηνογραφία-Ενδυματολογία: Ιωάννα Λισγάρα
Πρωτότυπη μουσική: Βασίλης Λαγδάς
Φωτισμοί: Ορέστης Τάτσης
Βοηθός σκηνοθέτη & ηχητική περιγραφή για άτομα με οπτική βλάβη: Μαρία Κεβρεκίδου
Βοηθός σκηνογράφου (στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης): Λάουρα Τσιάτη
Φωτογραφίες: Κατερίνα Κούρου
Ηχολήπτης: Δημήτρης Καραγεώργος
Ηλεκτρολόγος: Βασίλης Μπαλάσκας
Υπεύθυνος Σκηνής: Λευτέρης Καραμανωλάκης